Altijd denken; vaak piekeren

Veel voorkomend kenmerk van perfectionisme      artikel 5

Ik kan mijn hoofd niet uitzetten, mijn gedachtes gaan maar door en door

Mijn interne criticus doet altijd mee en zwijgt nooit

Ik ben een echt hoofdmens, het denken overheerst

Om het piekeren te stoppen, vooral ’s nachts, schrijf ik dingen op

 

Als perfectionisme coach ondersteun ik mensen die last hebben van hun perfectionistisch gedrag. Perfectionisme geeft veel stress, chronische stress en is daarmee uitermate ongezond. Wil je graag weten wat perfectionisme inhoudt, klik kan hier.

In dit 5e artikel ga ik nader in op een kenmerk wat de meeste mensen die last hebben van perfectionisme meteen zullen herkennen: het denken lijkt nooit te stoppen en gaat vaak gepaard met piekeren.

Het denken overheerst en lijkt almachtig te zijn

Onze intuïtieve geest is een heilig geschenk en onze rationele geest een trouwe dienaar. Wij hebben een maatschappij geschapen die de dienaar eert en het geschenk vergeten is. Dit citaat is verrassend genoeg van Albert Einstein.

Mensen met perfectionisme hebben zich, meestal al op jonge leeftijd, de overtuiging eigen gemaakt dat ze niet oké zijn zoals ze zijn. Uiteraard is dit geheel onbewust gebeurd. Ze merken dat ze zich beter anders kunnen voordoen dan ze van nature zijn. Vanaf dat moment gaan ze meer vertrouwen op het denken dan op het voelen, hun intuïtie.

Mensen met perfectionisme zijn daarmee uit evenwicht. Ze trachten vanuit het denken alles onder controle te houden. Het cognitieve, rationele brein is goed ontwikkeld en neemt de leiding over bij het denken, doen en voelen. Het emotionele, intuïtieve brein wordt (onbewust meestal) gezien als onbetrouwbaar en/of gevaarlijk en wordt vaak gewantrouwd.

We hechten in onze samenleving grote waarde aan analyses, verklaringen en aantoonbaarheid. In onze huidige maatschappij scoort dit gedrag dus heel goed. Terwijl het beter is voor onszelf én voor onze wereld als beide hersenhelften in balans zijn. Wanneer de kwaliteiten van beide volledig tot hun recht komen.

Net zoals bij andere symptomen van perfectionisme staat ‘moeten’ hier centraal. Je kunt het denken niet uitschakelen. Er is geen keuze. Het uit zich op verschillende manieren zoals onderstaand in rubrieken aangegeven. In cursief hoe het zich in het dagelijkse leven uit in de manier van denken, doen en voelen.

Piekeren

Mensen met perfectionisme zijn bij uitstek denkers. Het brein staat nooit stil, er is nooit rust in het hoofd. Vaak slaat dit denken door in piekeren. En piekeren is volstrekt onproductief. Het levert niets op behalve stress, zweten en vaak angst. Slapeloosheid kan het gevolg zijn. Een slaapritme wat langere tijd verstoord is, heeft een desastreus effect op je gezondheid en op je welzijn.

  • Ik hou mezelf graag bezig met van alles en nog wat, anders ga ik denken en piekeren
  • Naast mijn werk heb ik veel activiteiten in de avonden en weekends, dat leidt me af
  • Niets is dommer dan piekeren, ik weet het, en toch doe ik het steeds opnieuw.
  • Ik pieker veel over het werk en mijn collega waar ik het moeilijk mee heb
  • Ik pieker veel, vooral ’s nachts. Dingen worden dan heel groot en erger als ze zijn.
  • Ik ben altijd over mezelf aan het piekeren, hoe ik het anders en beter kan doen.
  • Ik pieker vooral over dingen waar ik geen controle over heb
  • In periodes waarin ik me niet veilig voel, slaap ik nauwelijks en pieker ik enorm.

De interne criticus

Het goede is dat je altijd op de interne criticus kunt rekenen, deze neemt nooit vakantie! Het jammere is dat de criticus je daarbij nooit beter doet voelen, het levert je alleen maar negatieve gevoelens over jezelf op.

De criticus toont zich op verschillende manieren, soms als een innerlijk stemmetje (vaak in je hoofd), soms als een film met commentaar. Wat deze ook doet, de criticus geeft altijd een onprettig gevoel.

De interne criticus bedoelt het allemaal goed, hij wil je inzichten geven om het nóg beter te doen. Zodat je in de toekomst in soortgelijke situaties op een betere manier kunt reageren. Echter de manier waarop deze boodschappen bij je komen, nodigen niet uit tot verbetering of ontwikkeling. De interne stem haalt je naar beneden en voedt heel sterk het gevoel, steeds opnieuw, dat je niet voldoet. Dat je niet oké bent zoals je bent.

  • Elke avond voor ik ga slapen overloop ik de film van de dag. Meestal vallen me dan vooral de dingen op die ik beter en anders had kunnen doen. Soms wordt ik er zo onrustig van dat ik maar weer opsta.
  • Als ik plannen voor de toekomst maak, steekt meteen een innerlijke stem op die me waarschuwt, zegt dat ik normaal moet doen, realistisch moet zijn.
  • Ik analyseer mijn prestaties altijd achteraf om te zien wat nog beter kan. Ben heel kritisch op mezelf. En van te voren maak ik me druk of het wel goed zal gaan.
  • Als er iets fout gelopen is kan ik er erg lang over malen.
  • Mijn interne criticus is nooit altijd aanwezig en heeft nooit aflatende kritiek.

Meer weten?

Wil je bijvoorbeeld meer informatie over wat je aan perfectionisme kunt doen en hoe dat in zijn werk gaat, aarzel dan niet om contact met me op te nemen. Of kijk eens op www.bewustwordingplus.nl/perfectionisme/.

Op de pagina ervaringen kun je lezen hoe anderen terugkijken op de begeleiding.

 

Foto Verreaux-Oehoe, door Jan Boeren